بازگشت سریع‌تر به فعالیت بعد از جراحی شانه

اگر به‌تازگی جراحی شانه انجام داده‌اید، احتمالاً کمی نگران هستید که چه زمانی می‌توانید دوباره دست‌تان را راحت تکان دهید، لباس بپوشید یا کارهای روزمره را بدون درد انجام دهید. واقعیت این است که بیشتر بهبودی شما بعد از عمل، با فیزیوتراپی درست اتفاق می‌افتد، نه فقط با جراحی. برای اینکه شانه شما بهتر حرکت کند، عضلاتش قوی‌تر شود و درد کمتری داشته باشید، باید مرحله به مرحله جلو بروید. در این محتوا از سایت دکتر غزل خراجی مراحل معمول بهبودی را توضیح می‌دهیم و چند تمرین ایمن و کم‌درد هم معرفی می‌کنیم.

مراحل بهبودی پس از جراحی شانه

بعد از جراحی، شانه نیاز به زمان دارد تا ترمیم شود. شما نمی‌توانید یک‌باره همه حرکات را انجام دهید. برای همین فیزیوتراپی به چند مرحله تقسیم می‌شود:

مرحله اول: هفته‌های اول بعد از عمل

در این زمان، شانه شما احتمالاً در یک آویز (اسلینگ) قرار دارد. هدف این است که درد، تورم و التهاب کاهش پیدا کند. در این مرحله هنوز حرکت فعال زیادی ندارید. تمرین‌های بسیار ملایم یا فقط راهنمایی درباره وضعیت مناسب دست انجام می‌شود.

مرحله دوم: حرکات غیرفعال یا با کمک

بعد از حدود ۳ تا ۶ هفته (بسته به نوع جراحی)، می‌توان حرکت‌های ساده‌ای انجام داد که فشار زیادی به عضلات وارد نکنند. معمولاً با کمک فیزیوتراپ یا دست سالم، شانه کمی حرکت داده می‌شود تا از خشک شدن مفصل جلوگیری شود.

مرحله سوم: شروع حرکات فعال و تقویت ملایم

حالا که زخم‌ها تا حدی ترمیم شده‌اند، تمرین‌های فعال شروع می‌شود. یعنی خودتان دست‌تان را کمی حرکت می‌دهید، بدون کمک دیگران. همچنین تمرین‌های سبک برای تقویت عضلات اطراف شانه آغاز می‌شود.

مرحله چهارم: بازگشت به حرکت کامل و فعالیت روزمره

در این مرحله (حدود ۳ تا ۴ ماه بعد از عمل)، می‌توانید تمرین‌های تقویتی بیشتری انجام دهید و کم‌کم به کارهای معمولی مثل رانندگی، پوشیدن لباس، یا حتی ورزش سبک برگردید.

تمرینات سبک برای کمک به بهبودی

تمرین‌هایی که فشار کمی به شانه وارد کنند ولی کمک به حرکت و تقویت آن کنند، بهترین گزینه در دوران بهبودی هستند. این تمرین‌ها باید با مشورت فیزیوتراپ شما انجام شوند.

تمرین پاندولی (حرکت آونگی)

خم شوید و دست سالم را روی میز بگذارید. دست جراحی‌شده را آزاد آویزان کنید و با کمک حرکت تنه، آن را به‌آرامی جلو و عقب یا دایره‌ای بچرخانید.

بالا آوردن بازو با کمک

با استفاده از دست سالم، بازوی جراحی‌شده را آرام به بالا بیاورید. یا از یک چوب یا عصای سبک استفاده کنید تا حرکت راحت‌تر شود.

چرخش داخلی و خارجی با کمک

در حالی که آرنج نزدیک بدن است، با کمک دست دیگر یا چوب، بازو را کمی به داخل و بیرون بچرخانید. نباید احساس درد شدید داشته باشید.

کشش آرام روی سینه (Crossover Stretch)

وقتی حرکتتان بهتر شد، بازوی جراحی‌شده را به‌آرامی با دست دیگر روی سینه بکشید تا کشش ملایمی در شانه احساس شود.

نکاتی برای کاهش درد و بهتر شدن نتیجه فیزیوتراپی

این نکات را در این بخش بیان می‌کنیم:

• استفاده از یخ: در ۲ تا ۳ روز اول پس از عمل، گذاشتن یخ (با محافظ) روی شانه می‌تواند تورم و درد را کم کند.
• داروهای مسکن: اگر پزشک مسکن تجویز کرده، طبق دستور استفاده کنید تا بتوانید تمرین‌ها را راحت‌تر انجام دهید.
• گرم‌کردن قبل از تمرین: یک کمپرس گرم یا دوش آب گرم قبل از تمرین باعث می‌شود عضلات آماده حرکت شوند.
• توجه به علائم بدن: اگر حرکتی باعث درد زیاد، گزگز یا بی‌حسی شد، آن را متوقف کنید و با فیزیوتراپ مشورت نمایید.
• استفاده از آویز (اسلینگ): در زمانی که پزشک گفته، استفاده از اسلینگ مهم است؛ اما نباید بیشتر از حد لازم باشد چون حرکت شانه را محدود می‌کند.

صبر و زمان؛ دو کلید اصلی

شاید بعضی روزها احساس کنید که پیشرفتی نداشته‌اید یا حرکات سخت‌تر شده‌اند. این موضوع کاملاً طبیعی است. بدن شما در حال ترمیم است. برای دیدن نتیجه کامل، ممکن است ۳ تا ۶ ماه زمان نیاز داشته باشید. هر بدن با بدن دیگر فرق دارد. مهم این است که با برنامه مشخص، تمرین‌ها را انجام دهید و به خودتان فرصت بدهید.

نتیجه‌گیری

فیزیوتراپی پس از جراحی شانه نقش بسیار مهمی در برگشت کامل حرکت و کاهش درد دارد. اگر مراحل به‌درستی انجام شود و تمرین‌ها به‌صورت اصولی پیش بروند، می‌توانید بدون درد به زندگی عادی برگردید. در مرکز فیزیوتراپی غزل، ما برای هر بیمار برنامه‌ای مخصوص شرایط خودش تنظیم می‌کنیم. چون اعتقاد داریم هیچ دو بیماری شبیه هم نیستند.

اگر شما یا یکی از اطرافیانتان جراحی شانه داشته‌اید، با دکتر غزل خراجی تماس بگیرید تا یک برنامه فیزیوتراپی دقیق، کم‌درد و علمی برایتان تهیه کنیم.